تقریباً هر تولیدکننده تجهیزات فولادی به شما خواهد گفت که گالوانیزه کردن یکی از مؤثرترین تاکتیک ها برای محافظت از فولاد در برابر خوردگی است. پوشش گالوانیزه به عنوان یک مانع در برابر عناصر خورنده مختلف عمل کرده و از فلز پایه محافظت می کند. بنابراین شما از این طریق به محصولات فولادی با کیفیت بالا و بادوام دسترسی پیدا می کنید. اما ورق گالوانیزه چیست؟ چند نوع ورق گالوانیزه وجود دارد؟ هر کدام چه کاربردی دارند؟ در ادامه به این سوالات در خصوص ورق های فولادی گالوانیزه پاسخ خواهیم داد.
اگر به منظور پشتیبانی صحیح از سیستم های لوله کشی و برقکشی ساختمان ها به تجهیزاتی همچون ساپورت تاسیسات ، ساپورت لوله ، انکر بولت و سینی کابل در اصفهان احتیاج دارید همین امروز با ما تماس بگیرید. محصولات این شرکت شامل ساپورت های پیش ساخته ، ساپورت تاسیسات ، ساپورت لوله ، چسب کاشت میلگرد ، انکر بولت ، سینی کابل و غیره است.
-
ورق گالوانیزه چیست؟ تعریف گالوانیزه
اصطلاح گالوانیزه به افتخار لوئیجی گالوانی، دانشمند ایتالیایی که در یک سری فرآیندهای الکتروشیمیایی از جمله گالوانیزه تخصص داشت، نامگذاری شده است. فرآیند گالوانیزه کردن به معنی پوشاندن سطح یک فلز پایه (در اغلب موارد فولاد) با فلز روی می باشد. بنابراین ورق فولاد گالوانیزه اساساً به معنای ورق های فولادی پوشیده شده از فلز روی است که آن را در برابر زنگ زدگی مقاوم می کند. این پوشش هر چند ضخامت بسیار اندکی دارد اما میتواند به خوبی از فلز پایه محافظت کند، زیرا فلز روی با پوشاندن سطح فولاد باعث جلوگیری از تماس فولاد با اکسیژن و زنگ زدن آن می شود. علاوه بر این فلز روی در نقش آند فدا شونده میتواند باعث حفاظت کاتدی فولاد شود.
یک ورق فولادی معمولاً از آهن ساخته می شود. اما این ماده به تنهایی در برابر رطوبت مستعد زنگ زدگی است. اما محصول گالوانیزه، آهنی است که با لایه نازکی از فلز روی پوشیده شده و به همین خاطر مقاومت آن در برابر خوردگی بالا رفته است. پس نکته مهمی که باید درک کنیم آن است که گالوانیزه یک آلیاز مخصوص و یا یک نوع فلز خاص نمی باشد، بلکه در واقع نوعی پوشش است که روی مصنوعات فلزی داده میشود که آنها را در برابر خوردگی محافظت کند.
ورق فولاد گالوانیزه یکی از رایج ترین انواع ورقهای فولادی در بازار امروز است. یکی از دلایل اصلی فروش بالای آن؛ ماندگاری طولانی تر این محصولات می باشد.
از ورقهای فولادی گالوانیزه بیشتر در صنعت ساختمان سازی برای ساخت اسکلت های فلزی مدرن و انواع کانالها و لوله های تاسیساتی استفاده می شود. همچنین برخی از صنایعی که از فولاد گالوانیزه استفاده می کنند عبارتند از: صنایع بادی و خورشیدی، صنایع خودروسازی، صنایع ساختمانی و صنایع مخابراتی.
-
انواع روشهای گالوانیزه کردن
در طول سال‌ها، گالوانیزه از پوشش‌های استاندارد فلز روی تکامل یافته و شامل انواع عناصر محافظ جدید و تکنیک‌های کاربردی شده است. در اینجا به دو شیوه اصلی گالوانیزه کردن و کاربرد هریک از آنها اشاره خواهیم کرد:
گالوانیزه گرم
برای ایجاد پوشش گالوانیزه گرم، مصنوعات فولادی بدون پوشش در یک حوضچه مذاب از فلز روی غوطه ور میشوند تا لایه ای از فلز روی بر سطح فولاد بنشیند. پوششی که در این روش بر سطح فلز پایه ایجاد میشود بسیار ضخیمتر از روشهای دیگر گالوانیزه کردن می باشد و میتواند به 170 میکرون و حتی بیشتر از آن نیز برسد. علاوه بر این در مرز اتصال فولاد با روی، این دو فلز به صورت آلیاژی با یکدیگر ممزوج شده و اتصال بسیار قوی و پایداری به وجود می آورند.
گالوانیزه سرد (الکتروگالوانیزه)
الکتروگالوانیزه که در ایران به نام گالوانیزه سرد نیز معروف است، در واقع آبکاری الکتریکی فلز روی بر سطح فولاد می باشد. در این روش فولاد را در محلولی از نمکهای روی (برای مثال کلرید روی) غوطه ور می کنند. سپس آن را به جریان الکتریکی منفی متصل مینمایند. اتمهای روی با گرفتن الکترون از محلول الکترولیت جدا شده و جذب سطح فولاد میشوند و بر آن رسوب میکنند.
ضخامت لایه روی که در این شیوه بر سطح فولاد تشکیل میشود بسیار کم است (در حدود 10 میکرون) اما ضخامت آن بسیار یکنواخت تر از گالوانیزه گرم بوده و سطح کار بسیار زیبا و شفافتر میباشد.
-
انواع ورق گالوانیزه بر اساس نوع فرمینگ
نوع فرمینگ به عملیاتی اشاره دارد که پس از تولید اولیه ورق بر روی آن انجام می شود. تحت این عملیات ثانویه، ورقها یک مرحله دیگر شکل‌داده میشوند تا برای استفاده های تخصصی تر آماده شوند. مثالهایی از این نوع ورقها شامل ورقهای رنگی، ورق شیروانی، ورق شادولاین، گاردریل، بدنه کانکس، عرشه فولادی و غیره می شود. در این بخش به معرفی برخی از این محصولات می پردازیم:
ورق گالوانیزه رنگی
این ورقها که در رنگ های بسیار متنوعی تولید می شوند حاصل پوشاندن ورق گالوانیزه از یک رنگ به روش پودری استاتیکی میباشد. این ورق ها با ضخامت 0.18 تا 0.7 میلی متر تولید می شوند. بیشترین مصرف ورقهای رنگی در صنایع ساخت ورقهای شیروانی، کانکس، ساندویچ پنل و پروفیلهای تزیینی میباشد.
ورق شیروانی
ورق های شیروانی یکی از انواع ورق های پرکاربرد گالوانیزه هستند. این ورقها از انواع ورقهای رنگی گالوانیزه و با نمایی شبیه به شیراوانیهای سفالین تولید میشوند. ضخامت آنها بین 0.4 تا 0.6 میلی متر است.
ورق شادولاین
شادولاین زیر مجموعه ای از گروه ورق شیروانی است. این ورق ها به شکل ذوزنقه، سبک و ایمن ساخته می شوند و بیشتر در تولید پانل ساندویچی از آن ها استفاده می شود. ضخامت ورق های گالوانیزه شادولاین بین 0.4 تا 0.7 میلی متر است. این ورق ها به راحتی نصب شده و از مقاومت خوبی برخوردار هستند.
ورق کرکره رول آف
ورق کرکره رول آف یکی از پرکاربردترین ورق های گالوانیزه بوده که به عنوان پوششی برای محافظ درب مغازه ها و کارگاه های تولیدی و همچنین برای پوشش بام سوله های صنعتی استفاده می شود. مقاومت این ورق ها بسیار زیاد است و دارای ضخامتی بین 0.4 تا ۱ میلی متر است.
-
فرآیند تولید ورق های گالوانیزه چگونه است؟
به طور کلی در فرآیند تولید ورق گالوانیزه ، فولاد گالوانیزه با پوشش نازکی از روی محافظت می شود. به این صورت که روی به فلز متصل می شود تا از آن در برابر تأثیرات جوی و عوامل کاتدی محافظت کند. در این روش فلز مادر توسط لایه ای از فلز محافظ که اصطلاحا به آند فدا شونده معروف است پوشانده می شود. بنابراین پوشش گالوانیک (معمولا روی) خورده شده و از فلز مادر محافظت می شود. این روش در اصل یکی از اقتصادی ترین روش های محافظت فولادها در محیط های خورنده است.
تولید ورق های گالوانیزه شامل روش های مختلفی مانند گرم کردن گالوانیزه، الکتروگالوانیزاسیون و گالوانیزه سازی فابریک است. روش غوطه‌وری گرم یا مذاب رایج ترین روشی است که برای تولید ورق گالوانیزه در ایران استفاده می شود. اما به طور کلی در کلیه روشهای تولید ورق گالوانیزه یک لایه پوششی روی سطح ورق قرار می‌گیرد تا از آن در برابر رطوبت و مواد خورنده محافظت کند. مراحل تولید ورق گالوانیزه به روش غوطه وری گرم عبارتند از:
مرحله 1) شستشوی ورق فولادی
ابتدا ورقها را شستشو داده و آلودگی سطح آنها را پاک می کنند. این مرحله شامل چربی‌گیری، اسید شویی، فلاکسین و آنیل است. مثلا ممکن است موادی نظیر رنگ، چربی و روغن روی سطح ورق باشد که باید با روش‌هایی مانند سندبلاست یا ساییدن این مواد به طور کامل از سطح ورق پاک شوند.
همچنین با غوطه‌ور کردن ورق در حمام اسیدکلریدریک ، آلودگی های باقی‌مانده روی سطح آن پاک شده و درنهایت ورق ها باید در وان آب شسته شوند. سپس برای آماده سازی سطح فولاد جهت واکنش با مذاب روی ورق ها در مرحله فلاکسین در حمام گرم کلرید آمونیاکی روی قرار داده می شوند.
آنیل یکی دیگر از بخش‌های مربوط به مرحله شستشو در تولید ورق گالوانیزه است که برای این منظور ورق ها وارد کوره‌های آنیل شده و سه مرحله ی پیش گرم، گرم شدن و هم‌دمایی را طی می کنند تا عملیات بازپخت به شکل صحیحی انجام شود. این کار باعث می شود اکسیدهای باقی‌مانده روی سطح ورق به طور کامل از بین بروند.
مرحله 2) غوطه وری در حمام روی مذاب
با گذراندن کامل مرحله قبل ورقها برای ورود به کوره مذاب روی آماده شده اند. در این مرحله بر دو سطح ورق، لایه نازکی از روی قرار می‌گیرد. همچنین ضخامت روی با کمک دستگاه جت هوا تنظیم می شود.
مرحله 3) خنک کاری
در نهایت ورق های گالوانیزه خنک می شوند. به این صورت که ابتدا کاهش دما با دمش هوا صورت می گیرد. سپس ورقهای گالوانیزه را از تانک آب عبور می‌دهند تا دمای آن کاملاً پایین بیاید. برای خشک کردن ورقها نیز مجدداً از دمش هوا استفاده می شود. همچنین برای مقاوم سازی سطح ورق گالوانیزه شده در برابر شوره زدن آن را با یک لایه کروماته پوشش می‌دهند.
شرکت ایران فیکست تولید کننده انواع تجهیزات ساختمانی گالوانیزه مانند ساپورت تاسیسات ، ساپورت لوله ، انکر بولت ، نردبان کابل و سینی کابل در اصفهان است. برای سفارش این محصولات همین امروز با ما تماس بگیرید.
-
بزرگ ترین تولیدکنندگان عمده ورق گالوانیزه در ایران
در حال حاضر بسیاری از فولادسازان و تولیدکنندگان ورق های فولادی با این واقعیت موافق هستند که ورق فلز گالوانیزه بهترین محافظت در برابر خوردگی را ارائه می دهد و بنابراین رایج ترین نوع ورق فلزی است که هم اکنون تولید شده و در صنایع گوناگون از جمله لوازم خانگی، خودرو سازی، ساختمان، صنایع فلزی و غیره استفاده می شود. مهم ترین تولید گنندگان عمده ورق گالوانیزه در ایران عبارتند از:
- شرکت فولاد مبارکه اصفهان
- شرکت صنایع هفت الماس
- شرکت فولاد امیرکبیر کاشان
- شرکت ورق خودرو شهرکرد
- شرکت صنایع ورق های پوشش دار تاراز چهارمحال
-
برخی از دستورالعمل های افزایش دوام ورق گالوانیزه
خوردگی و زنگ زدگی زمانی اتفاق می افتد که فلز شکسته شود و اکسیژن به سطح مواد آن حمله کند که بعداً منجر به اکسید آهن می شود. با این حال، پوشش روی مورد استفاده در فلزات گالوانیزه، آب و عناصر اکسیژن را از تماس با سطح فلز پایه دور نگه می دارد و از این رو از زنگ زدگی آن جلوگیری می کند. اما اگر پوشش روی خراشیده شود، به احتمال زیاد مقاومت محصول فولادی کاهش می یابد. در ادامه به چند نکته برای افزایش دوام ورق های گالوانیزه اشاره می کنیم:
شرکت ایران فیکست تولید کننده انواع تجهیزات ساختمانی گالوانیزه مانند ساپورت تاسیسات ، ساپورت لوله ، انکر بولت ، نردبان کابل و سینی کابل در اصفهان است. برای سفارش این محصولات همین امروز با ما تماس بگیرید.
– محصولات فولادی گالوانیزه نباید در معرض شرایطی قرار گیرند که pH بین 6 تا 12 باشد. به این خاطر که در این شرایط پوشش گالوانیزه می تواند بیش از حد معمول دچار خوردگی شود.
– نباید بین محصولات فولادی گالوانیزه با فلزات نامشابه که شامل برنج و مس است به ویژه در محیط های خورنده تماس مستقیم وجود داشته باشد.
– از تمیز کردن یا شستن محصولات فولادی گالوانیزه به روش ساینده خودداری کنید. در واقع گالوانیزه یک لایه محافظ است که در فضای بیرونی فولاد گالوانیزه ایجاد شده است و از آن در برابر خوردگی محافظت می کند. تمیز کردن شدید، این لایه محافظ را پاک می کند که در نهایت باعث کاهش عمر محصول فولاد گالوانیزه می شود.
– اطمینان حاصل کنید که محصولات گالوانیزه را برای مدت طولانی در مناطق مرطوب و دارای تهویه ضعیف نگهداری نکنید. محل نگهداری باید خشک و دارای تهویه مناسب باشد.
– اگر قطعه مورد نظر در معرض شرایط جوی مانند بارندگی است، ترجیحا از پوشش گالوانیزه گرم جهت حفاظت آن استفاده کنید.