برای ایمنی و مونتاژ سازه های مختلف از برخی ابزارها استفاده میشود. یکی از این ابزارها، انکر بولت نام دارد. کاربرد انکر بولت برای نصب و ایمن سازی انواع وسایل مانند آسانسور، پله برقی و مانند آن میباشد. انکر بولت ها در اشکال و مواد مختلفی تولید می شوند که رایج ترین نوع آن فولاد است. انکربولت دارای برندهای مختلفی مانند هیلتی و فیشر میباشد. در این مقاله به معرفی انکر بولت، انواع آن و کاربردهای دیگر آن پزداخته ایم.
انکر بولت چیست؟
انکر بولت(anchor bolt) در لغت به معنای پیچی است که برای بستن روی سطح جامد مانند بتن استفاده می شود. این کار برای تعمیر، ترمیم یا گسترش سازه های فولادی انجام می شود، در حالی که صفحات فولادی مانند دال ها و بتن با لنگر یا انکر ثابت می شوند. صفحات نقش مهمی در افزودن ساختارهای جدید به اسکلت بتنی دارند. انکر بولت در انواع مختلفی تولید می شود و بسته به متریال مورد استفاده، محل و نوع گیاه در انواع مختلفی در بازار عرضه می شود.
انکر بولت چیست و چه کاربردهایی دارد؟
انواع انکر بولت و رول بولت
انکر بولت ها به طور کلی به دو دسته انکر بولت شیمیایی و انکر بولت مکانیکی تقسیم می شوند.
انکربولت شیمیایی
انکر بولت شیمیایی به چسب های گیاهی نیز معروف است و در بتن مسلح برای افزایش ظرفیت باربری بتن و ایجاد چسبندگی بیشتر بین بتن و آرماتور استفاده می شود. انکر بولت شیمیایی هیچ محدودیتی برای کاشت ندارد و در هر قطر و عمقی قابل استفاده است.
بیشتر بخوانید: انکر بولت شیمیایی چیست؟ مزیت آن نسبت به انکر مکانیکی کدام است؟
انکربولت مکانیکی یا رول بولت (Roll Bolt)
همانطور که از نام آن پیداست، به گروهی از انکر بولت ها که به صورت مکانیکی در سوراخ های بتن قرار می گیرند، رولر بولت یا انکر بولت مکانیکی می گویند. انکر بولت های مکانیکی یا اجزای رول بولت شامل قطعات استوانه ای، مهره ها و واشرها و رول پیچ ها با سر مخروطی هستند.
استاد بولت (Stud Bolt)
دسته دیگری از انکر بولت ها به نام استاد بولت وجود دارد. پیچ سر نیز به عنوان پیچ شناخته می شود و به شکل پیچ گلی است که با مهره ها و واشرها مونتاژ و محکم می شود. پیچ و مهره ها به راحتی نصب می شوند و هزینه تعمیر و نگهداری پایینی دارند که باعث صرفه جویی بسیار زیاد و همچنین افزایش سرعت کار می شود. با استفاده از Bolt می توان زمان تحویل را به میزان قابل توجهی کاهش داد. لازم به ذکر است که بولت مستر در دسته انکرهای بولت مکانیکی قرار می گیرد.
تفاوت بین انکر بولت و رول بولت
اصطلاحات انکر بولت و رول بولت اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند که نادرست است. انکرها در واقع شامل انواع انکرهای پیچ و مهره ای اعم از شیمیایی و مکانیکی هستند. اما معمولا انکر بولت ها را نوع L مانند می نامند. پیچ ها همان نوع لنگرهای مکانیکی هستند که در متن توضیح داده شده است.
مطالعه بیشتر: تفاوت انکر بولت، اکسپنشن بولت و رول بولت
روش های گیرایی و عملکرد انکر بولت
چهار راه برای گیرایی انکربولت ها در بتن یا مواد دیگر وجود دارد.
روش اصطکاک و انبساط (Friction and Expansion)
به این ترتیب لنگر پس از کاشت و نصب و تحمل بارهای مختلف اصطکاک را با فونداسیون فراهم می کند. اکثر لنگرهای پلاستیکی یا صفحه ای ماشین و لنگرهای فولادی ضد زنگ که به عنوان انکرهای انبساط نیز شناخته می شوند، به همین ترتیب عمل می کنند و به راحتی نصب می شوند.
روش چسبندگی (Bonding)
لنگرهای شیمیایی به چسب گیاهی و چسب بتن نیز معروف هستند. مزیت این روش این است که پس از کاشت، انکر بولت چسبندگی آرماتور را به ماده پایه افزایش می دهد و در نتیجه ظرفیت باربری بتن را افزایش می دهد. مزیت این روش نسبت به روش های دیگر این است که محدودیتی در عمق و قطر انکر بولت وجود ندارد.
روش چفتی یا کلیدی (Keying)
در این روش در ماده پایه که بتنی است سوراخ هایی ایجاد می شود که میله لنگر روی آن ثابت می شود. در این روش، مواد اولیه دارای ظرفیت باربری بالایی هستند و حتی ظرفیت دینامیکی آنها چندین برابر افزایش می یابد. علاوه بر تمامی موارد ذکر شده می توان با این روش انکرهای پیچی را نیز بر روی لبه مواد کاشت.
روش ترکیبی چفتی و اصطکاکی (Keying and Friction)
این سیستم از لنگرها و تکیه گاه های پیچ هم توسط سیستم چفت و هم توسط سیستم کشش ثابت می شود. بنابراین از نظر ظرفیت حمل و نقل و قدرت بسیار بالاست.
فاکتورهای موثر در انتخاب نوع انکر بولت
عوامل متعددی در انتخاب نوع انکر بولت موثر است که در مورد آنها صحبت خواهیم کرد.
شرایط محیطی و آب و هوایی
بسیار مهم است که در چه شرایطی از انکر بولت استفاده می شود شرایط آب و هوایی، محتوای فسفات، محتوای سولفات و وجود رطوبت و مواد خورنده مانند اسیدها و نمک ها به طور مستقیم بر انتخاب نوع اتصال لنگر تأثیر می گذارد. محل نصب انکر مانند پالایشگاه های نفت و خانه های ساحلی که نمک زیادی دارند، پالایشگاه های نفت، نیروگاه ها و صنعت نیز در انتخاب انکر بولت ها تاثیر دارند.
انکر بولت از مواد مختلفی مانند فلز، پلاستیک و شیمیایی تولید می شود و حتی نوع پیچ آن می تواند گالوانیزه یا فولادی گرم و ضد زنگ باشد که با توجه به شرایط محیطی و اقلیم روز انتخاب می شود. هدف از تطبیق لنگر با محیط آن افزایش استحکام و دوام آن است.
عواملی که در انتخاب نوع انکربولت باید در نظر گرفته شود
بیشتر بخوانید:گالوانیزه کردن انکر بولت چیست و چه مزایایی دارد؟
میزان بار
انکر بولت باری 10 تا 15000 را تحمل می کند. بنابراین بسته به نوع کاربرد و محل آن، انکر بولت با بار مورد نیاز انتخاب می شود.
نوع بار
به طور کلی بارهای وارد شده به انکربولت به دو دسته بارهای استاتیکی و بارهای دینامیکی تقسیم می شوند.
بارهای استاتیکی: مجموعه ای از بارهای ساکن و ثابت است که بدون تغییر در طول زمان وارد سازه می شود، وزن مرده، وزن سازه، ظرفیت کارگر، بار تجهیزات نصب شده نمونه ای از بار استاتیک است که عموماً همه پیچ ها این بارها را حمل می کنند.
بارهای دینامیکی: بارهای دینامیکی یا دینامیکی مجموعه ای از بارها هستند که در طول زمان کم و زیاد می شوند و بر سازه تأثیر می گذارند. خود بار دینامیکی به سه دسته ضربه، زلزله و خستگی تقسیم می شود.
شوک: شارژی که ناگهان به داخل سازه می پرد و باعث آسیب جزئی می شود. تصادفات، برخورد با جسم جامد و آسیب به بخشی از سازه نمونه هایی از ضربه و بارهای سنگین هستند.
زلزله: این نوع بار دینامیکی سازه را تکان داده و آن را به طور کلی یا جزئی تخریب می کند.
خستگی: کارکرد تجهیزات، جابجایی افراد، انواع ماشین آلات و موتورهای الکتریکی، باران و برف و غیره. به مرور زمان به عنوان یک بار دینامیکی بر سازه مورد نظر تأثیر می گذارد.
بیشتر بخوانید: بارگذاری انکر بولت ها و نحوه انتخاب انکربولت براساس بارگذاری
قطر انکربولت و عمق کاشت
قطر و عمق انکر بولت با توجه به فاصله بین انکر بولت ها، دلیل نصب و اجرای انکر بولت، سوراخ های مواد پایه و تجهیزات نصب انکر بولت تعیین می شود. میتوانید نحوه نصب انکر بولت را نیز در وبسایت ایران فیکست مطالعه کنید.
لازم به ذکر است که عمق کاشت انکر بولت ارتباط مستقیمی با مقدار و نوع بار دارد. البته عواملی مانند ضخامت متریال پایه، شرایط مقررات جاری و دلیل معرفی انکر بولت را نیز نباید نادیده گرفت. لازم به ذکر است که اگر بار روی انکر بولت بیشتر باشد با افزایش عمق می توان بار روی انکر بولت را افزایش داد و بالعکس اگر بار روی انکر بولت کمتر باشد با کاهش عمق انکر بولت. ، می توان به نتیجه مطلوب رسید. با توجه به این گفته ها، تغییر عمق کاشت فقط با انکر بولت های شیمیایی امکان پذیر است و انکر بولت های مکانیکی این قابلیت را ندارند.
نوع مصالح پایه
یکی دیگر از عواملی که در انتخاب انکر بولت ها موثر است، نوع ماده پایه است. موادی مانند انواع مختلف بتن سخت، سبک، متخلخل، ترک خورده، هوادهی و غیره. همچنین سنگ طبیعی، سرامیک، سفال، گرانیت و … را می توان به انکر بولت مجهز کرد. اما هر نوع ماده پایه به نوع خاصی از انکربولت نیاز دارد که بر اساس آن انتخاب می شود.
فاصله انکر بولت از لبه مصالح پایه و فاصله دو انکر بولت از هم
هر نوع انکر بولت با توجه به نوع، میزان بار، عمق کاشت باید در فاصله مشخصی از یکدیگر قرار گیرد و محل قرارگیری هر انکر بولت از مرز ملک متفاوت بوده و به نوع آن بستگی دارد. جنس و نوع انکربولت.
شرایط اجرا
به طور کلی انکربولت ها به دو صورت اعمال می شوند:
- روشی برای بستن پیچ و مهره که در آن صفحه یا صفحه فلزی و انکر بولت ها به طور همزمان بسته می شوند و با پیچ و مهره بسته می شوند.
- روشی پیش مونتاژ که در آن ابتدا انکر بولت نصب می شود سپس بقیه تجهیزات مانند میلگرد، میلگرد، صفحات و … در زمان های مختلف نصب و اجرا می شوند.
کاربردهای انکر بولت
انکر بولت ها در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارند که در اینجا به برخی از این کاربردها اشاره می کنیم:
- نصب پارتیشن و طراحی پارتیشن اداری دوجداره و تک جداره
- اجرای سقف کاذب با انواع مصالح
- نصب تجهیزات و سرویس های بهداشتی در ساختمان های مختلف
- کمک در نصب و اجرای تجهیزات بیمارستانی که باید سقفی و دیواری باشند.
- کمک در ساخت پانل های بتنی پیش ساخته که برای ایجاد انواع دیوارها و سقف ها استفاده می شود.
- کمک در نصب و اجرای نمای آهنی بر روی ساختمان که برای استفاده از نمای آهنی استفاده می شود.
- استفاده از انکر بولت برای نصب صفحات آهنی آسانسور و پله برقی که برای نصب ریل استفاده می شود.
- لنگرهای قفل معمولاً برای محکم کردن داربست های فلزی استفاده می شوند. از انکرپست ها در این فرآیند برای اتصال پایه ها و ستون ها و اتصال طبقات استفاده می شود.
- سیستم های لوله و داکت یکی دیگر از مواردی است که استفاده از پیچ و مهره را می بیند. از مهره های نصب برای نصب و بستن براکت ها و روکش ها استفاده می شود.
- از پیچ کشتی برای ساخت کلیه تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و کارخانه ای استفاده می شود.
- انکر بولت برای اجرای خطوط زیرزمینی و راه آهن استفاده می شود. برای این کار، ریل های آهنی به درخت و به زمین متصل می شوند.
- یکی دیگر از کاربردهای انکر فولادی در نصب انواع بالابر سقفی می باشد.
- از ماشین های لنگر برای راه اندازی و راه اندازی تجهیزات بندری استفاده می شود که برای حمل و نقل وسایل مختلف استفاده می شود.
- انکر بولت برای بستن انواع بلوک های فلزی و بتنی مانند جعبه های مخابراتی و برق استفاده می شود.
- ساخت آشیانه یکی دیگر از کاربردهای انکر بولت در صنعت هواپیماسازی است.
- آنچه ذکر شد تنها بخشی از کاربرد آنکر بولت است و کاربرد این ابزار بسیار بزرگتر و وسیعتر از آنچه در مقاله ذکر شده است.
عوامل تاثیرگذار بر طراحی انکر بولت
طراحی انکر بولت را می توان با توجه به نیاز، شکل و اندازه آن سفارشی و طراحی کرد. طراحی این ابزار به عوامل زیادی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:
- جهت بار، که می تواند کشش یا برش باشد.
- نوع باری که می تواند ایستا یا دینامیک باشد.
- تعداد بارهای داخلی
- تعداد بار روی خود انکربولت.
- نوع مواد پایه
- فاصله انکر بولت ها از یکدیگر و از لبه مواد پایه. لازم به ذکر است که فاصله بین انکر بولت ها نباید کمتر از فاصله مشخص شده باشد و به لبه مواد پایه خیلی نزدیک نباشند.
- عمق کاشت انکربولت
- تیرهای بتن آرمه برای جلوگیری از تنش ناشی از تداخل دو انکر بولت.
- لازم به ذکر است که بتن ترک خورده را نباید در مجاورت ترک ها قرار داد که باعث کاهش ظرفیت باربری می شود.
- رفتار انکر بولت در آتش
نحوه کاشت انکر بولت
نصب انکر بولت در متریال پایه بستگی به نوع آن دارد اما متداول ترین روش نصب انکر بولت این است که ابتدا سطح مواد پایه که ممکن است بتونی، آجری یا سفالی باشد را از هرگونه گرد و غبار تمیز کنید. سپس با توجه به نقشه عمق پیچ سوراخ سوراخ با دستگاه مکنده کاملا تمیز می شود. پس از آن، انکر بولت با ضربات چکش مخصوص به سوراخ کوبیده می شود و با استفاده از اصطکاک انبساط با مواد پایه تقویت می شود. در روش اصطکاک انبساط، پس از قرار دادن انکر بولت ، مهره را در سوراخ سفت کرده، بیرون کشیده و با فشار باز می کنند. انکر بولت در داخل مواد منبسط می شود و به مواد زیرین ساییده می شود و آن را در مواد قفل می کند.
انکر بولت اسلیو
انکر بولت اسلیو (Sleeve Anchor) یکی از انواع انکر بولت ها است که برای اتصال اجزای سبک به سطح های بتنی یا سنگی استفاده می شود. این نوع از انکر بولت ها شامل یک شفت استوانه ای با جزئیات داخلی و یک پیچ اتصال می باشد.
برای نصب انکر بولت اسلیو، ابتدا در سطح بتنی یا سنگی سوراخی با اندازه مناسب برای شفت ایجاد می شود. سپس انکر بولت اسلیو به داخل سوراخ قرار داده می شود و با گرداندن پیچ به داخل شفت، جزئیات داخلی شفت بر روی دیواره سوراخ فشرده می شود و شفت را در سوراخ به ثابتی می کشاند.
انکر بولت اسلیو معمولاً برای اتصال پوسترها، تابلوها، آیینه ها و سایر اجزای سبک به سطح های بتنی یا سنگی استفاده می شود. این نوع از انکر بولت ها با توجه به قطر و طول شفت، ظرفیت باربری متفاوتی دارند و می توانند بارهایی تا چند صد کیلوگرم را نگه داری کنند.
انواع انکر بولت در فونداسیون
Anchors bolts, یا انکر بولت ها، به عنوان یکی از اجزای مهم در فونداسیون های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. انواع مختلفی از انکر بولت ها وجود دارند که هر یک برای کاربردهای خاص خود مناسب هستند. برخی از انواع معمول انکر بولت ها عبارتند از:
- انکر بولت های معمولی: انواع معمولی انکر بولت ها از جمله کاربردهای معمول در ساختمان ها است و معمولاً برای نصب پله ها، ماشین آلات و یا سازه های فلزی به کار می روند.
- انکر بولت های سر خودی: این نوع از انکر بولت ها دارای سر خودی است که به داخل بتن وارد می شود. این نوع انکر بولت ها برای نصب پشته ها، نگهدارنده ها و سایر سازه های فلزی مناسب هستند.
- انکر بولت های چشمی: این نوع انکر بولت ها دارای یک حلقه چشمی برای اتصال به سایر قطعات هستند و معمولاً برای نصب کابل ها و یا اتصال دستگاه های بلندکننده به سازه های فلزی استفاده می شوند.
- انکر بولت های تخت: این نوع انکر بولت ها دارای یک صفحه تخت هستند که به داخل بتن قرار می گیرد و برای نصب سازه های بزرگ و سنگین مورد استفاده قرار می گیرند.
- انکر بولت های گلویی: این نوع انکر بولت ها دارای یک گلوی بریده شده در قسمت بالای آن هستند و برای نصب پله ها و ریل ها به کار می روند.
انکر بولت فلزی
انکر بولت فلزی یک نوع از انکر بولت ها است که از جنس فلز ساخته شده و در ساختمان های بتنی و فلزی استفاده می شود. این نوع انکر بولت به دلیل مقاومت بالایی که به ارتعاش، ضربه و نیروی کششی و فشاری دارد، برای تثبیت و نگهداری قطعات مختلف در ساختمان ها بسیار مناسب است.
انکر بولت فلزی معمولاً دارای قسمتی است که به داخل سوراخ بتن یا فلزی قرار می گیرد و قسمت دیگر آن برای اتصال به قطعات دیگر به کار می رود. قسمت اولیه آن می تواند شامل یک سر شش گوش، سر گرد، سر تخت یا سر خودی باشد. همچنین، انکر بولت فلزی می تواند دارای مته نما یا فنری باشد که برای نصب آسان تر آن در سوراخ بتن یا فلزی استفاده می شود.
استفاده از انکر بولت فلزی در ساختمان های بتنی و فلزی بسیار رایج است و در کاربردهای مختلفی مانند نصب پله ها، نصب سایر سازه های فلزی، نصب تجهیزات برقی و مکانیکی و همچنین نصب سیستم های نگهدارنده و ایمنی استفاده می شود.
انکر بولت مخازن
انکر بولت مخازن یک نوع از انکر بولت ها است که برای نصب و نگهداری مخازن و مخازن ذخیره سازی مایعات مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع انکر بولت ها برای تثبیت مخازن بر روی سطح های بتنی و فلزی استفاده می شوند.
انکر بولت مخازن معمولاً دارای شفت طولانی و قطر بزرگی است که به داخل سوراخ بتنی یا فلزی قرار می گیرد. قسمتی از این انکر بولت به داخل مخزن قرار می گیرد و قسمت دیگر آن برای اتصال به سطح بتنی یا فلزی به کار می رود. برخی انواع انکر بولت مخازن شامل رینگ بلندگویی هستند که برای جلوگیری از لغزش مخزن استفاده می شوند.
انکر بولت مخازن معمولاً با دو جزء شامل بدنه انکر و پیچ اتصال مخزن به سطح بتنی یا فلزی ساخته می شوند. این نوع از انکر بولت ها برای نصب مخازن در صنایع نفت، گاز، شیمیایی، غذایی و دارویی استفاده می شوند. انکر بولت مخازن با توجه به ویژگی های مختلفی نظیر وزن، حجم و نوع مایعات مورد نظر، با اندازه های مختلفی در بازار موجود می باشند.
نتیجه گیری
انکربولت یکی از ابزارهای مهم برای استحکام بخشی قطعات مختلف است که در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان کارکردهای متفاوت و مهمی دارد. البته استفاده از این ابزار نیاز به مهارت و برنامه ریزی دقیق دارد و هرگونه اشتباه در نصب آن آسیب جدی به سیستم مورد نظر وارد می کند. سوالات خود را در خصوص انکر بولت از ما بپرسید. و یا برای خرید انکر بولت و استعلام قیمت انکر بولت با ما تماس بگیرید
شماره تماس جهت مشاوره و خرید انکربولت: 09131000986
آپدیت: 14 مرداد 1402